Küba füze krizi ve Yakın Tehlike

     
         II.Dünya Savaşının sona ermesinin ardından dünya farklı bir sürece doğru ilerliyordu.Tabiri caizse dehşet dengesi olarak adlandırabileceğimiz Soğuk Savaş başlamıştı.İki süper güç SSBC ve ABD nükleer silah yarışında tehlikeli virajlara giriyordu.Uzay yarışları ise iki süper güç arasındaki başka bir yarıştı.Takvimler 1962 yılını gösterdiğinde,insanlık tarihinin yaşadığı en ciddi kriz baş göstermişti.

    Dönemin Amerikan Dışişleri Bakanı Dean Rusk,54 yıl önce Washington'daki yabancı ülkelerin büyükelçilerine yaptığı açıklama krizin boyutunu özetler şekildeydi.

        ''Şu anda insanlığın yaratabileceği en ciddi krizi yaşamakta olduğumuzu belirtmezsem sizlere karşı samimi davranmamış ve doğru söylememiş olacağım''....


        Küba füze krizi.Bir başka deyişle Ekim Füzeleri Bunalımı.Sovyetler ile Amerika'yı doğrudan savaşın eşiğine getiren siyasal bunalımdır.Amerika'nın Türkiye'ye,Sovyetler'in ise Küba'ya nükleer başlıklı füze yerleştirmesi ile başlamıştır.Bu süreç dünyayı nükleer savaş tehtidi altında bırakmıştır.
   
        Kübalı devrimci Fidel Castro,1959 yılında Abd'nin desteklediği Batista rejimini devirdi.Castro ve arkadaşlarının iktidara gelmeleri ve Sovyetler ile yakın ilişkiler kurması,Abd için büyük bir tehditti.Castro'nun devriminden sonra sürgün edilen 2000 sürgün Kübalı,Amerika'nın desteği ile Domuzlar Körfezi çıkartması yaptı.

       Batista rejiminin yıkılması ile bozulan Abd-Küba ilişkileri,Domuzlar Körfezi Çıkartması ile daha da kötü olmuştu.Gerginlik artmış,SSBC-Küba dostluğu başlamıştı.Domuzlar Körfezi Çıkarması'ndan sonra Castro ülkesine Sovyet füzelerinin yerleştirilmesi işlemine başlamıştı.1962 Ağustos ayında Amerika istihbaratı Küba'ya bazı Sovyet füzelerinin yerleştirilmiş olduğunu saptadı.Bu durum Kruşçev'in soğuk harp oyunuydu.Küba'ya konuşlandırılan füzeler,Abd tarafından fotoğraflandırılınca bunalım iyice şiddetlendi.


     Füzeler yerleştirilmişti ama ateşlemek için gereken bazı parçaların Küba'ya ulaşmadığı biliniyordu.22 Ekim'de bu parçaların yola çıktığını istihbarat alan Abd,füze taşıyan Sovyet gemilerinin geri gönderilmesi talebinde bulundu.Bu uyarı dikkate alınmayınca Abd,22 Ekim 1962 yılında adayı denizden ablukaya almıştır.

       Sovyet gemileri Atlantik'de seyrediyor Küba'ya doğru ilerliyordu.İki süper güç arasında büyük bir savaş mı başlıyordu ? Doğrudan bir çatışma ortamı oluştu.Tüm dünyada nükleer savaş korkusu başlamıştı.Bu birkaç kritik gün içerisinde gerek Kruşçev'in yönetimindeki Sovyetler'in geri adım atması ve tarafların anlaşması sonucunda sıcak bir çatışmaya dönüşmedi.

     Bizim içinde kritik bir sonuç doğabilirdi.Amerika tarafından ne kadar önemsendiğimizi,filmimize geçmeden belirtelim.

    Kruşçev,27 Ekim 1962'de Başkan Kennedy'e bir mektup gönderdi.Mektupta;Abd'nin Türkiye'deki füzeleri sökmesi halinde SSBC'nin de Küba'daki füzeleri sökeceğini söyledi.Türkiyenin toprak bütünlüğüne ve bağımsızlığına saygı göstericeğini,işgal etmeyeceğini belirtti.Küba'daki füzelerini bu şartla sökeceğini bir karşılığı olarak Abd'nin aynı güvenceleri Küba için vermesi gerektiğini ekledi.

    Kennedy aynı tarihli mektubunda;Küba'daki füzeler söküldüğü takdirde Küba'ya karşı uygulanan ablukayı kaldıracağını ve Küba'yı işgal etmeyeceğinin güvencesini verdi.Ancak Türkiye'deki füzelerin sökülmesi konusunda kesin bir güvence vermedi.Bu cevap ile Türkiye'yi önemsemiyoruz demişti.


      Ekim Füzeleri bunalımı büyük bir krizdi aslında.Amerika'nın Küba üzerindeki başarısız siyasetinden ötürü Küba'ya yanaşan SSBC'nin aktif siyaseti dünyayı büyük bir krize sokacaktı.ABD ile SSBC'nin antlaşması,Sovyetlerin Çin ile arasını bozdu.Bu gelişmeden sonra Avrupalılar kendi nükleer programlarını oluşturdu.


     Nükleer silah yarışı dünyayı büyük bir felakete götürebilirdi.İnsanlık tarihi tahmin edemeyeceği kadar geriye gidebilirdi....

            Yapım : 2001/ABD
            Vizyon tarihi : 20 Nisan 2001
            Tür :Savaş,Tarih,Gerilim,Dram
            Süre : 145 Dakika

            Bütçe : 80 Milyon Dolar
            Hasılat : 66 Milyon Dolar

            Oyuncular: Kevin Costner,Steven Culp,Bruce Greenwood,Dylan Baker
            Senaryo :David Self
            Müzik :Trevor Jones
            Yönetmen: Roger Donaldson

        Küba Füze krizi sürecine bir de Beyaz Saray'dan bakmak ister misiniz ?

        Filmimiz bu krizi bizlere çok iyi sunmuş.Savaş sahnelerinden ziyade filmin ana teması bürokratların zamanla yarışı.Bol konuşmalı ve canlandırmalı bir film.Politik filmler kategorisinde değerlendireceğimiz film,süresi ve temposu ile bazı sinemaseverlerde ön yargı oluşturabilir.Ama kesinlikle bu politik süreç bize o kadar heyecanlı aktarılmış ki,dönemin havasını bir anda izleyiciye yansıtıyor.


      Kennedy kardeşlerin savaştan ziyade diplomasiye önem vermesini yönetmen bizlere inceden sunmuş.Özellikle Uluslararası İlişkileri işleyen,ülkeler arasındaki ikili ilişkilere değinen,masa başı taktikleri ve  böyle büyük krizler durumunda nasıl yol izlendiği filmde çok çok güzel işlenmiş.Filmin artılarından olduğunu belirtmeliyim.

     Ön yargılı bakan arkadaşlara küçük bir tavsiye.Olay Amerikan tarafından aktarılıyor fakat Amerikan propagandasına dönüşmüyor.Kurtarıcı Amerika,büyük Amerika anlatımını işlemiyor film.Bu bakımdan da geçer not alması gerektiği taraftarıyım.

       Dünyayı nükleer savaşın eşiğine götüren ve tabiri caizse uçurumdan düşmemizi engelleyen diplomasi hamlelerini ve kritik 13 günün anlatılması çoğu sinemasever tarafından başarılı bulundu.Tarihsel açıdan değerlendirilmesi,dönemin atmosferinin izleyiciye iyi yansıtılması olumlu yanlarından.Diyalogların bol olması gereken bir film zaten.Diyalogları bol,sıkıcı bir film diyenler önceden filmin konusunu araştırmasını tavsiye ediyorum.

     Bruce Greenwood'un Kennedy karakterini iyi bir şekilde canlandırması takdire şayan.Film boyunca soğukkanlı ve ağır olması,kritik süreçteki psikolojik etkilerini iyi yansıtması öne çıkan unsurlardan.Başarılı bir canlandırma.Kennedy'nin karar alma süreçlerindeki zorluklarını,psikolojik travmalarını yaşamış diyebilirim.1991 yapımı JFK filminde J.F.Kennedy karakterini oynayan Kevin Costner,bu kez Kennedy'nin kurmayı olarak karşımızda.Politik ve ağır filmlerin üstesinden gelen usta aktörden harika bir oyunculuk.Yaşadığı gerilim ve ailesi ile olan sorunlara da değinilmiş filmde.

 

       Yakın tarihi ve soğuk savaş dönemi üzerine güzel bir yapıt olduğunu düşünüyorum.Tarihsel açıdan işlenişi ve yarı belgesel havasında olması filmin artılarından.13 günlük siyasi süreç çok güzel aktarılmış.Oyunculuklar,senaryo ve dönemin atmosferi filmin olumlu yanları.

      Amerikalı politikacıların krizi hasarsız atlatmaya çalışmasının aksine,Abd'li komutanların ssavaş istemesi çok ince bir ayrıntı.

    Özellikle Uluslararası İlişkiler okuyan veya politik filmleri sevenler için kaçırılmayacak bir fırsat.

     Yakın tarihimizde olan ve dünyayı büyük bir felaketin eşiğinden döndüren politik hamleleri yakından izleyin ......



      İYİ SEYİRLER....