Üçüncü Dalga Deneyi ve Tehlikeli Oyun

       Bilimde insanlara deney yapmanın çok büyük riskleri vardır.Bu yüzden bilim adamları deney hayvanlarını kullanırlar fakat söz konusu psikolojik deneyler ise direk konu insanlar olur.Bu deneylerde insanlarla birebir konuşmak en büyük gerekliliktir.

     Şimdi sizlere insanlık tarihinde uygulanmış en ilginç psikolojik deneyi açıklayacağım.Üçüncü Hare (Üçüncü Dalga Deneyi) deneyini işledikten sonra Tehlikeli Oyun filmini sunacağım.

     Üçüncü Dalga Deneyi,1967 yılında California Cubberley Lisesi'nde dünya tarihini konu alan bir derste 4 günde gerçekleştirilmiş ve sonrasında sonlandırılmak zorunda kalınmış sosyal psikoloji deneyidir.Deney Ron Jones adında bir tarih öğretmeni yapmıştır.Dışarıdan bakıldığı vakit masum bir deney gibi görünsede sonlarına doğru tehlikeli bir hal almıştır.


         Deneyi yapan tarih öğretmeni Ron Jones..

       Ron Jones Cubberley Lisesi'nde bir tarih öğretmenidir.''Mukayeseli Dünya Tarihi'' dersi vardır ve sınıfına girer.O gün kü konusu ''Nazi Almanyası'' dır.Fakat öğretmen Ron Jones o gün derste farklı bir uygulamaya gider.Öğrenciler üzerinde bir deney yapar.Amacı;demoktarik toplumların dahi faşizme meyilli olduklarını anlatamaya çalışmaktır.Öğretmen Jones bir bakıma bunu kanıtlamıştırda.


        1-Gün;Öğretmen Jones basit kurallar getirmiştir.Ders zili çalınca öğrenciler 30 saniye içinde yerlerini alacak,söz almadan ve ayağa kalkmadan konuşmayacaktır.Eğer söz alırlarsa söyleyecekleri üç beş kelimeyi geçmeyecek ve her cümlenin sonunu ''Bay Jones'' diye bitireceklerdir.

       2-Gün; Jones mevcut sınıfın çok özel olduğunu belirtmiştir.Diğer sınıflardan ayırmış ve disiplin sağlanmasından sorumlu kılmıştır.Onlara 3.Dalga Deneyi adını veren Öğretmen Jones,bir okyanusun en güçlü dalgasının üçüncü dalga olduğunu söylemiş ve tabiri caizse böyle uyduruk bir isim ile adlandırmıştır.

     Bu gruba Nazi selamı öğreten Jones,bir grup öğrencilerin sadece sınıfta değil,dışarıda bile birbirlerini bu şekilde selamlamalarını emretmiştir.Öğrenciler bu kurala istisnasız uymuşlardır.

  3-Gün;Jones deneyin kapsamını büyüterek okula yaymıştır.Günün başında sınıfın nüfusu 30'dan daha sonra 13 katılımcı ile beraber 43'e yükselmiştir.Öğrencilerin hepsi derslerine sımsıkı sarılmıştır.Katılımlarda artış olmaya başlamıştır.Daha sonra Ron Jones konuyla ilgili kendisinin kaleme almış olduğu makalede belirttiğine göre kimi öğrenciler ''ilk defa adam akıllı birşey öğrendiklerini''beyan etmişler ve hatta ''Bay Jones,niçin diğer konuları da bize böyle öğretmiyorsunuz  ?''diye sitem etmişlerdir.


  4-Gün;öğrenciler projeye haddinden fazla bağlı kalmışlardır.Disiplin kurallarına görülmemiş bir liyakatle bağlı kaldıklarını görünce olayların kontrolden çıkacağını sezerek deneyi durdurmuştur.Ancak bunu da yaparken Bay Jones farklı bir yol denemiştir.

     Bu hareketin ulusal bir hareket olduğu,ertesi gün yani cuma günü başbakanlıktan bir açıklama yapılacağını belirterek yapmıştır.Ertesi gün önceden söylediği gibi Öğretmen Jones sınıfa bir televizyon getirmiştir.Birkaç dakika karıncalı ekran izlettikten sonra gerçeği açıklamış,bunun Nazi rejimi dersi kapsamında faşizmi anlatmak için yaptığını belirtmiş,hemen ardından bir Nazi belgeseli izleterek amacını doğrulamıştır.

       Bu deney boyunca öğrenciler kendilerine üye kartı düzenlemiş,birde logo tasarlayarak kurumsallaşmışlardır ve grup üyesi olmayan öğrencileri sınıfa bile sokmamışlardır.Daha sonra öğrencilerin olayı velilere söylemesi işi daha da ilginç hale getirmiştir.Deney sonunda sonlanmış ve deneyin okul yönetimince duyulmasından sonra Öğretmen Jones çalıştığı okuldan kovulmuştur ama kovulma gerekçesinin bu deney olduğu resmi olarak belirtilmemiştir.


    Deneyi konu alan 1981 yapımı The Wave kitabı vardır.Aynı yıl tv filmide çekilmiştir.Merak edenler kitabı okuyabilir.Kitabın Türkçe basımı vardır.Dalga ismi ile çıkmıştır.

     Başta belirttiğim gibi çok farklı bir deneydir.İlk başlarda aklınıza garip hikayeler,insanlar üzerindeki işkenceler gelmiş olabilir.Deney geç bile olsa beyazperde'de yerini almıiştır.
     

              Künye

              Vizyon Tarihi : 9 Mayıs 2008
              Yapım : 2008-Almanya
              Süre :107 Dakika
              Tür :Gerilim,Dram

              Bütçe : 5 Milyon Euro
              Hasılat : 24 Milyon Euro

             Oyuncular :Jürgen Vogel,Jennifer Ulrich,Christiane Paul,Max Riemelt,Elyas M'barek

             Müzik Heiko Maile
             Senaryo Dennis Gansel
             Yönetmen Dennis Gansel

       İzlenimlerim


        Öncelikle şunu belirtmeliyim filmin pek fazla bilinmemesi ile ilgili.Şimdi filmimiz bu deneyi bizlere anlatıyor.Her ne kadar deneyden uzaklaşsa bile deneyin sonu filmin sonu ile pek bağdaşlaşmasa da film bu deneyi anlamanız için önemli bir kaynaktır.Birçıok kişi bu deneyden haberi olmadan filmi izlemeye kalkışmış ve filmi ilk yarım saatte kapatmıştır.Filmimiz bu yüzden ki pek fazla reklam yapamadı.

     Filmi izlemeden önce kesinlikle deneyi okuyun ve ön bilgi sahibi olun.Alman yapımı bir filmdir.Hollywood parmağını bu filmde göremeyeceksiniz.Safkan bir Avrupa filmidir.Aslında film bu deneyden ziyade bizlere başka şeyleride aktarıyor.Diktatörlüğün doğurduğu sonuçlar.Yüksek işsizlik,enflasyon ve sosyal adaletsizlik.

 

           Diktatörlüğün ve faşizmin içine girdiği topluluğu ne denli etkilediğini çok ama çok güzel işlemiş film.Psikolojik çözümlemeler,verdiği mesajlar ve izleyiciyi şaşırtan olaylar ile film nokta atışı yapıyor.Sıkıcılıktan uzak ve müzikleri son derece güzel.Olay akışı ve mekanların kullanımı konuyu pekiştirmiş.

          Süresi uzun değildir 1 buçuk saati biraz aşkın.Oyunculuk olarak Öğretmen Ron Jones'ı oynayan Jürgen Vogel çok güzel bir performans sunmuş bizlere.İlk yarım saat biraz ağır ilerliyor.Noluyor ? Ne anlatmak istiyor ? diyebilirsiniz fakat ondan sonra keyifli hale geleceğinin temennisini veriyorum.

     İşlediği konu itibari ile ilgi çekici.Verdiği mesajlar ile düşündürücü.Oyunculuk,senaryo ve müzikler ile etkileyici.Konuyu merak ediyorsanız ve Hollywood'dan biraz kopmak istiyorsanız doğru adrestesiniz.Filmi kaçırmayın....
       





       İYİ SEYİRLER..