Fight Club

       90'lı yıllarda çok önemli filmler izleme fırsatı bulduk.Matrix,Star Wars,The Green Mile,The Shawshank Redemption.Yine o yıllarda izlediğimiz Dövüş kulübü dünyada ses getirmişti.

      İlk seyrettiğinde filmi anlamayan birçok insan vardır.Bu kısmen normal ama birazda filmi yüzeysel olarak izlemekten kaynaklanıyor.Önceden spoiler içermeyen filmin ana konusunu okuduktan sonra izleseydiniz filmi hemen anlardınız.Genel olarak filmi izleyenler filmi anlamazlar ve bir köşeye bırakırlar.Daha sonra filmi araştırdıktan ve asıl anlatılmak istenen temayı öğrendikten sonra izlerler ve filmin hayranı olurlar.Asıl konumuz olan filmimizin incelemesine geçelim.Karışmaması için maddeler halinde aktaracağım.A'dan Z'ye filmimizi inceleyeceğiz.Biraz uzun ama öz yazı olacaktır.Fazla detaya girmeden anlaşılabilir bir şekilde aktaracağım.

       İşleyeceğimiz Konular;

   1-Chuck Palahnuik ve Kargaşa Projesi
   2-Fight Club'un Doğuşu ve David Fincher
   3-Film İçin Düşünülen Oyuncular ve Filmin Müzikleri
   4-Kazandığı Ödüller ve Künye
   5-Filmde Anlatılmak İstenen
   6-Filmde Verilen Mesajlar
   7-Filmdeki Sübliminal Mesajlar
   8-25.Kare Tekniği
   9-Özet



  1-Chuck Palahniuk ve Kargaşa Projesi

        Bilindiği gibi Dövüş kulübü filmi bir romandan uyarlamadır.Aynı isimli romandan uyarlamadır.Chuck Palahniuk tarafından kaleme alınmıştır.Chuck Palahniuk bir deneme yazarı ve roman yazarıdır.Oregon Üniversitesinde eğitimini tamamlamıştır.Daha kendisi ufakken annesi,babası tarafından vurulmuştur.Daha sonra babası intahar etmeye kalkmıştır.İlginç bir tesadüf ki babası daha sonra sevgilisinin eski kocası tarafından öldürülmüştür.Zor bir çocukluk geçirmiştir.İlk romanı görünmez canavarlardır.Yayıncılar tarafından kabul görmemiştir.Daha sonra Fight Club'u yazar.Daha sonra bu yazdığı kitap çok tutulur ve kitaplaştırılır.

      Fight Club'un ortaya çıkması biraz garip bir olaydır.Chuck Palahniuk'un daha sonra verdiği röportajlarında bu projenin nasıl doğduğunu söylemiştir.Arkadaşları ile birlikte tatile bir kamp yerine gitmiştirler.Kamp yerinde rahatsız edecek şekilde açılan aşırı müzik sesi yüzünden bitişik kamp yerindekilerle kavga çıkar.Bu kavgada Chuck Palahniuk tabiri caizse baya hırpalanmıştır.Tatil dönüşü işe döndüğünde iş yerinde kimse tarafından ilgi görmez ve farkedilmez.Korkunç derecede yaralanan yüzünden ötürü kimse soru sormazlar ve yorum yapmazlar.

    Chuck Palaniuk daha sonra insan ne kadar kötü görünürse o kadar rahat haraket edebileceğini farkeder.Ufak bir öykü ile karagaşa projesi çıkar ve daha sonra Fight Club romanına dönüşür.Genel olarak romanlarında saygınlık,şöhret ve güzelliğin anlamsız olduğunu işler.


   2-Fight Club'un Doğuşu ve David Fincher

     Film beyazperdeye 1999 yılında David Fincher tarafından uyarlanır.Filmde subliminal mesajlar,25,kare gibi diğer olguların ve filmin profesyonelce çekilmesinin hepsi Fincher'ın yeteneği ile doğru orantılı.

    David Fincher yönetmenliğe başlamadan önce reklam ve video yönetmenliği yapmıştır.Coca Cola,Nike ve Adidas ve Lives'ın reklam çekimleri ilgilenen Fincher daha sonra Michael Jackson,Madonna gibi ünlülerin yönetmenliğini yapmıştır.Diğer yönetmenlerden farklı olarak kendine ait tarz yaratmıştır.

     Video klip estetğinin ustasıdır.Kısaca filmde aktarılan subliminal mesajlar ve diğer konuların böyle kusursuz derecede aktarılması olağan bir şeydir.Çünkü yönetmenimiz böyle mesajların verilmesinde usta bir sanatçıdır.


  3-Film için düşünülen oyuncular ve Filmin müzikleri

     Aslında bu film için oyuncu adayları çıkarttığımızda çok az oyuncu aday olabilir.Özellikle Tyler Durden karekteri için.Zor bir oyuncu seçimi ve çok yerinde bir oyuncu seçimi olmuştur.

   Tyler Durden karakteri için düşünülen ve en büyük aday Russell Crowe'dur.Yapımcılar Russell Crowe isminde karar kılarlar ama rolü Brad Pitt kapar.

  Edward Norton isminde karar kılınmadan önce en büyük ve denenen iki aday Matt Damon ve Sean Penn'dir.Ama rolü Edward Norton kapar.

  Marla rolü içinse iki kuvvetli aday vardı.Reese Witherspoon filmin karanlıkta geçtiği için reddetmiştir.Diğer aday Sarah Michelle Gellar'dı.Buffy vampir avcısı dizisi ile kontratı olan Sarah Gellar'da bu rolü alamamıştır.

   Bu harika filmin müziklerini Dust kardeşler yapmıştır.

   2001 yılında Brit ödüllerinde en iyi film müziği ödülünü almıştır film.Bu bilgiyi çok az kişi bilir.Yönetmen David Fincher filmin müzikleri için Radiohead'in peşinden baya koşmuştur.İkna edemeyen Fincher daha sonra hiç film müziği yapmayan bu ikiliyi ikna etmiş.



  4-Kazandığı Ödüller ve Künye

  2001Online Film Critics Society ödülleri en iyi Dvd ve en iyi Dvd anlatımı ve en iyi Dvd özel içerikleri ödülünü almıştır.

  2000 Empire ödüllerinde en iyi ingiliz aktrist Helena Boham Carter ödül almıştır.

  Akademi ödüllerinde en iyi ses efektlerinde aday olmuştur.

  2000 Brit ödüllerinde en iyi sountrack adaylığı ve 2001 Mtv film ödüllerinde en iyi dövüş sahnesi ve 2000 Politik Film Ödüllerinde Demokrasi ödülü adaylığı vardır.

  Filmin yapımcısı Arnon Milchan'dır.Senaryo Jim Uhls'e aittir.Yazar Chuck Palahniuk ile beraber.

  Dağıtım şirketi Twentieth Century Fox şirketidir.Süre 139 dakikadır.

 Diğer oyuncular Jared Leto,Meat Loaf (iri göğüslü bob ),Zach Grenier (Edward Norton'un patronu),Richmont Arquette(Edwar Norton'un gittiği doktor ) ve David Andrews(Edward Norton'un gittiği testis kanseri grubundan ).


        Jared Leto

       Meat Loaf

   
       Zach Grenier

   Richmont Arquette

    Son olarak David Andrews

   
     5-Filmde Anlatılmak İstenen

     Gelelim en önemli konumuza.Bir cümle ile özetlersek Fight Club'ı,tüketim toplumu olmaya giden bir yaşamın anlatılması diyebiliriz.Aslında Tyler Durden Edward Norton'un yarattığı kendi içindeki karakteridir.Olmak istediği adamdır.Sakin ve hayatının monotonluğundan sıkılan adamın içinde bulunan kişidir Tyler Durden.Yapmak istediği şeyleri yapan adamdır.

    21.Yüzyıl'da tüketim toplumunun bir üyesi olarak bağımsızlığını yitiren,kapitalist düzen içerisinde kimlik bunalımına giren,arayış içinde olan ve toplum gibi kendiside metalleşen 21.yüzyılın insanı aktarılmıştır filmde.

    İnsan emeğinin yerini makinelerin almasıyla insanların önemsizleştiği bir dönemde çekilmiştir film.90'yıllar özellikle teknoloji bakımından yeni bir dönemdir.Düşünen insan sayısı azalıyor.Yaptığımız şeyleri neden ve niçin yaptığımızı bilmiyoruz.İlerlediğimizi zannediyoruz fakat toplum olarak geri gittiğimizin farkında değiliz.

   Kapital sisteme de ağır göndermeler vardır.Kapitalizm yüzünden insanlar birer kopya haline gelmiştir.Birbirlerinin taklitleri olmaktan öteye gitmezler.Filmin asıl konusu budur.Çok ama çok önemli bir konudur.

    Kendi toplumumuzda da bu örnekler yokmudur.İlla ki vardır.İnsanlar birbirlerine özenmekten ve birbirlerini taklit etmekten kendi benliklerini kaybediyorlar.En önemlisi ihtiyaçlar doğrultusunda hareket etmiyoruz.Bir arkadaşımızın veya akrabamızın elinde son model bir telefon olunca en yakın zamanda bizde aynısını alıyoruz.Marka takıntısı insanları çılgına çevirmiş durumda.Şuursuz bir şekilde hareket söz konusu.

   Tüketim bizde bağımlılık yapıyor.Tek özgürlüğümüzün tüketmek olduğumuzu sanırken bir aldanış içine düşüp uçuruma doğru gidiyoruz.En basit örnek verirsek.X kişi gidip 2500 liraya telefon alıyor.Neden çünkü diğer z kişisi yada y kişisi aldığı için.Yada lüks bir marka araba alıyor.Neden çünkü başkalarına hava atmak için.Toplumumuzda bile çok örnekler mevcut.Fazla detaya girmeden filmde asıl anlatılmak istenen konuyu,verdiği mesajları açıklayalım.


  6-Filmde Verilen Mesajlar

 A- Marka Gönderisi,Gıdalar ve Kapitalizmin Etkisi

     Starbucks en büyük eleştirilen markadır.

    Her sahnede bir starbucks bardağı vardır.

Bazı repliklerde Microsoft galaksisi,ikea yataklarının köleleri gibi eleştiriler vardır.Marka takıntılığının en büyük örneğidir.

  Sinema sahnesinde bir kadının elindeki pepsi şişesi gösterilmiştir.

   İkea'da gösterilen markalardandır.

    İkea sadece mobilya mı satıyor ? Hayır.Yanında müzik seti,kanepe,kitaplık vs.
 
  Bu sene alırsınız seneye yine alırsınız.Bir sınırı yok.Dipsiz bir kuyu gibi.


   Gıda terörizmi filmde işlenen konulardan bir diğeri..

    Katkı maddeli yiyecekler ve gdo'lu yiyeceklere bir gönderme yapılmıştır.Artık yediğimiz ve içtiğimiz şeylere bile karışıyorlar.Maksat bizlere sahip olmak.Bize verdikleri şeyleri yeriz.Yine verdikleri şeylerden hastalınırız.Tedavi için ilaçları yine onlar verir.Bizler ise bu döngünün içinde yok olur gideriz.


  B-Benliğimizi Kaybetmemiz

   Hepimiz benliğimizi kaybediyoruz.Başkalarının hareketleri ile başkaları bizim hakkında ne düşünür psikolojisi ile hareket ediyoruz.Korktuğumuz tipleriz.İnsanlar hayal ettiği şeyleri yapamıyorlar.Çünkü korkuyoruz.Çevremizden etkilenerek içimizde bir korku olur güvenimizi ve cesaretimizi kaybediriz.

    En güzel sahnelerden birisi;

      Başkaları bizim hakkında ne düşünür psikolojisi insanları kısıtlar.Zorlama meslekleri seçiyoruz.Sevmediğimiz işlerde çalışıyoruz.Başarı veya başarısızlığımızdan korkuyoruz.Özgüven eksikliği de baş gösteriyor.Korkarak ve kendimizi ezik duruma sokuyoruz.


 C-Kibirlilik,Ukalalık,Ego ve Bencillik

      İşlenen bir diğer konuda kibir ve bencilliktir.En büyük kibir ise insana olan kibirdir.İnsanlar mal,mülk,para,şöhret veya güzellik,çirkinlik gibi konularda diğer insanlardan kendilerini üstün görürler.En büyük günahlardan biridir bu.

   David Fincher'ın işlediği en güzel konu.İnsanlar okuduklarında diğer okumayan yada okuyamayan insanları küçük görür.Eğitimsiz diye.Tam aksine insan ne kadar okuyup o kadar mesleğinde büyürse manevi olarak küçülmesi gerekir.

  Sonuçta herkesin bir yaşam biçimi ve tercihi vardır.Herkesi kendimiz gibi göremeyiz.Büyüme şekli,aile yapısı,çevre etkenleri gibi faktörler insanları farklı kılar.Herkesin aynı olmasını bekleyemeyiz.


   7-Filmde Subliminal Mesajlar

     Ve izleyicilerden hiçbiri bir şey anlamaz.En büyük yaptıkları şey.Aile filmlerine ve çizgi filmlere gizli mesaj sokmak.Hatta çok ama çok sapık fikirler bile vardır.Filmde bu konuya değinilmiştir.Yani bizim haberimiz olmadan bize mesajlar veriliyor.

    Filmin bu sahnelerinde ve son sahnesinde bir penis resmi bile vardır.Burada ki en önemli konu ise çocuklardır.Çocukların akılları hamdır.Özellikle çizgi filmlere bunları koyarlar.Çocuklar sorgulamadan bunları kabul ederler.İyi ve kötüyü ayırt edecek yaşta değildirler çünkü.Çocuklar yetişkinlere göre daha çabuk etkilenir.

   

   Bu sahnede çocuğun nasıl etkilendiğini görüyoruz.

    Anaokulundan beri böyle sevişmemiştim.Bu sahnede açık bir şekilde çocuklara yönelik.

  8.Son Olarak 25.Kare Tekniği

   25.Kare reklamlarda ve sinemalarda kullanılan bir etkileme yöntemidir.Kısaca bilinçli olarak anlaşılmayacak şekilde görütülerin arasına gizli mesajlar serpiştirilmesidir.

   Yani en kolay anlayabilecek şekilde size söyleyim.

   Çocukken oynadığımız flipbooklar aklımaza gelsin.Sinemada da aynı mantık vardır arkadaşlar.Hızlı hızlı akan karelerden filmler yapılıyor.

   Gördüğünüz her anlık sahne 24 kareden oluşur.Saniyeden sonra kare gelir ve bir saniye 24 karedir.Yani her 24 saniye bir ekran büyüklüğünde ki kareyi oluşturur.

  25.Kare ise 327.5 satırda bir de control track denilen aralık vardır.Bu aralarda ki görüntülerin kesilip,aralarına başka görüntüler atılarak 25.Kare ortaya çıkar.Bu son kare 25.inci karedir ve anlıktır.Yani görüntü saniyede 1/24 iken 1/25 olur.Ve anında gelir ve kaybolur.Genellikle görülmez ve bilinçaltında kalır.

  

       Fight Club'da çok iyi bir şekilde kullanılmıştır.25.Kare ve bilinçaltı mesajlar çoğu ülkede yasaktır fakat çok kere de yasaklar delinmiştir.

    Bu sahnede de Tyler Durden'ı filme tam girmeden önce 25.Kare tekniği ile görüyoruz.

    

   

    Özet ile;

        

           Fight Club modern toplumun yaşantısını sorgulamada ayrı bir yeri vardır.Sürekli çalışıp kazanmak,uygarlığın bize sunduğu mutlu bireyler yaratma vaadine kanmak ve modern yaşama biçiminin bize ne türlü bilinçaltı buhranlarına yol açabileceğini göstermiştir.

   Aslında hepimiz bir tüketici değil tüketici maddesiyiz.Çıkış yolu ise dibe vurmak.